Duurzaam optoppen uitkomst in de strijd tegen woningnood

In strijd tegen de woningnood gaat Dura Vermeer voor het eerst optoppen met hout voor Stichting Ouderenhuisvesting Rotterdam (SOR). Adjunct-directeur Frank Zoeter van Dura Vermeer Bouw Heyma en manager bedrijfsvoering Remco Bouter van SOR blikken samen vooruit op de kansen die het concept biedt.

De uitdaging voor Rotterdamse senioren om een sociale huurwoning te vinden is groot: “Er is een mega woningnood”, vertelt Remco Bouter van SOR, “Voor senioren zijn er de komende tien jaar circa 10.000 plekken te weinig in de stad.” De oplossing voor dit tekort kan niet gezocht worden in nieuwe ontwikkellocaties: “Bouwgrond is schaars en zelfs als we iets weten te bemachtigen, duurt het jaren voor we iets ontwikkeld hebben. Die tijd hebben we gewoonweg niet.” De woningcorporatie, die zich richt op vijftigplussers met een kleine portemonnee, heeft daarom hun bestaande woningbezit onder de loep genomen en is tot de ‘big 5’ oplossingen voor uitbreiding gekomen: ondertoppen, woningsplitsing, woningdeling, sloop- nieuwbouw en tot slot: optoppen. Voor die laatste heeft SOR de handen ineengeslagen met Dura Vermeer Bouw Heyma.

Duurzame houtbouw 

Waarom Dura Vermeer? “In eerste instantie vanwege de houtbouwambitie van de architect”, legt Remco uit. “We zochten een lichtgewicht materiaal, waar je snel mee kunt bouwen, dat makkelijk toepasbaar is op meerdere gebouwen en voldoet aan onze duurzaamheidsdoelstellingen. Hout bleek het antwoord op deze optelsom.” De architect schoof Dura Vermeer naar voren als pionier op het gebied van houtbouw. Vanaf het eerste moment was er chemie. “We hebben dezelfde energie en drive”, vertelt adjunct-directeur Frank enthousiast. “Rotterdam is voor beiden onze thuishaven en heeft een speciaal plekje in ons hart. We geloven heilig dat houtbouw de toekomst heeft én we willen graag snel woningen bijbouwen zonder dat het ten koste gaat van natuur. We waren direct een team.”  

“Hout is CO2-positief en regeneratief. Ook is het concept demontabel, dus makkelijk aan te passen of te hergebruiken.” 

Perfecte timing 

De timing van SOR was volgens Frank ‘perfect’. Dura Vermeer was namelijk net bezig met het zoeken naar een klant voor het optoppen met hout. Dankzij een zogenoemde Smart Box als kern en 2D prefab wanden kan snel en eenvoudig gestapeld worden op bestaande bouw. “Alles wat technisch is in een woning, zoals badkamer, keuken, ventilatie en installaties, is gecomprimeerd tot één box. Daaromheen bouwen we als een soort stevig kaartenhuis met houten gevels de kamers”, legt Frank uit. Alles is geprefabriceerd en op de bouwplaats is het een kwestie van monteren: “De raamkozijnen zitten er al in en zelfs de stopcontacten zitten al op de juiste plek.” De bouw gaat daardoor snel, de overlast voor bewoners is beperkt tot een minimum en ook op het gebied van duurzaamheid zijn de voordelen groot: “Hout is CO2-positief en regeneratief. Ook is het concept demontabel dus makkelijk aan te passen of her te gebruiken in de toekomst.” 

Met optoppen de woningvoorraad uitbreiden 

Remco luistert met een grote glimlach mee: “Ik vind het heel gaaf met wat voor snelheid we door deze bouwwijze onze woningvoorraad kunnen uitbreiden. We maken gebruik van de bestaande infrastructuur in de gebouwen, we hoeven geen grond te kopen en het is betaalbaar. Een wapen in de strijd tegen de enorme woningopgave.” En wat voor wapen: de extra verdiepingen zijn ‘sociale penthouses’. “Ik zou er later zelf wel willen wonen.” Volgens Remco is het optoppen daarnaast niet alleen een uitkomst voor senioren: “Het bevordert de doorstroming waardoor jonge mensen ook meer kansen krijgen op de woningmarkt.”  

Integrale aanpak 

Klinkt zo klaar als een klontje, maar dat is nog niet het geval. “Optoppen is geen eendimensionaal probleem”, legt Frank uit. “Het is naast een technisch, ook een bestuurlijke en stedenbouwkundige uitdaging. Van het verlengen van de liftschacht en het aanleggen van riolering tot vraagstukken over bezonning, bestemmingsplannen en parkeernormen. We kunnen het niet stapje voor stapje doen, we moeten het vanaf het begin integraal aanpakken. Daar zijn we nu mee bezig.” Hoofdrolspeler is het appartementencomplex De Klapwiek in Rotterdam-Oost waar door middel van optoppen zo’n 44 woningen worden toegevoegd. Remco noemt het een ‘fantastisch project’. “Optoppen is niet nieuw, maar de manier waarop wij dit integraal aanpakken wel. We nemen uitgebreid de tijd om samen een goed concept te ontwikkelen zodat we daar bij volgende projecten profijt van hebben.”  

Want wat Remco betreft komt de samenwerking na De Klapwiek niet tot een einde: “Het zou heel jammer zijn om het bij één project te laten. We hebben nog tachtig daken over. Ik zie veel mogelijkheden.” Frank knikt instemmend mee: “Samen kunnen we dit concept naar een hoger level tillen.” De adjunct-directeur ziet de tijd en aandacht die Dura Vermeer in dit project investeert als onderdeel van de verplichting die de bouwsector moet voelen richting het verduurzamen van de maatschappij: “We moeten kijken wat we ín de steden kunnen doen, tegen het huidige woningtekort en voor toekomstige generaties, zonder dat het land dichtslibt en het groen verdwijnt. Optoppen is een antwoord. Het is aan ons dit tot het uiterste te onderzoeken en mogelijk te maken.”  

De verwachting is dat het optoppen van de Klapwiek in de zomer van 2023 van start gaat.