Duurzaamheidsmanager Sam van Hooff: ‘Inzicht in je impact helpt bij het maken van de juiste keuzes’

Dat duurzaamheid belangrijk is, weet iedereen in de bouwsector inmiddels volgens Sam van Hooff, duurzaamheidsmanager bij renovatiespecialist Dura Vermeer Bouw Heyma. Toch wordt volgens hem nog niet altijd de meest duurzame weg bewandeld door een gebrek aan inzicht in ieders milieu-impact. Aan hem de schone taak daar verandering in te brengen: “Pas als we weten wat de consequenties zijn van onze keuzes, gaan we andere keuzes maken.”

‘Wat kost dit de aarde?’ Het is de vraag waarvan duurzaamheidsmanager Sam van Hooff hoopt dat hij op korte termijn net zo normaal en belangrijk wordt als de vraag over het financiële kostenplaatje aan de voorkant van een project. “De tijd is nu om de juiste keuzes te maken voor een duurzame toekomst”, licht hij toe. “Als we blijven bouwen en renoveren zoals we nu doen, zijn we over drie jaar door ons CO2-budget heen. Als we de opwarming van de aarde willen beperken, moeten we als bouwsector zo snel mogelijk grote stappen zetten om onze uitstoot te reduceren.”

Uitstoot

Urgentie die binnen Dura Vermeer breed wordt gedragen. Zeker bij Heyma als renovatiespecialist. De grootste uitstoot binnen de bouwsector wordt namelijk de komende jaren volgens Sam veroorzaakt door renovatiewerkzaamheden. Hij legt uit dat dit te wijten valt aan de enorme verduurzamingsopgave van de bestaande bouw. “Nieuwbouw stoot per eenheid meer CO2 uit, maar er moet de komende jaren zoveel bestaand vastgoed verduurzaamd worden om te voldoen aan de nieuwe wet en regelgeving, dat de uitstoot in de renovatiesector het grootst is.”

Want hoe tegenstrijdig het ook klinkt: verduurzamen veroorzaakt uitstoot. “Renovatiewerk is in de kern duurzaam, met alles wat we doen verminderen we immers toekomstige uitstoot”, legt Sam uit. “Maar om te bereiken dat een gebouw op de lange termijn minder energie verbruikt en CO2 uitstoot, moeten we eerst materialen toepassen waarvan de productie CO2 uitstoot. Zonnepanelen, isolatiemateriaal, gipsplaten, glas; noem het maar op. Daar zit nú de uitstoot.”

Puzzel

Het vinden van een balans tussen de milieu-impact op korte én lange termijn, is waar Sam zich als duurzaamheidsmanager over buigt. “We willen een optimale energieprestatie aan de ene kant en aan de andere kant bewust omgaan met grondstoffen. Kan de isolatie bijvoorbeeld ook biobased zijn? Kunnen we materialen hergebruiken? Allemaal puzzelstukjes die ik voor opdrachtgevers probeer te leggen met als resultaat een zo laag mogelijke uitstoot en een zo groot mogelijke impact.”

Op projectniveau adviseert Sam als duurzaamheidsmanager vanaf de voorkant van een project over alles wat raakt aan duurzaamheid. Van het toepassen van duurzame materialen en afvalmanagement tot natuurinclusiviteit en klimaatadaptief bouwen. Op beleidsniveau onderzoekt Sam hoe duurzaamheid verweven kan worden in een nieuwe manier van werken. “We weten als Dura Vermeer goed waar we heen willen, maar duurzaamheid blijft ook voor ons een werkveld in ontwikkeling. De precieze route naar nul CO2 uitstoot in 2050, Net Zero, zijn we volop aan het ontwikkelen.

Grip

Als duurzaamheidsmanager is het één van Sams doelen zowel intern grip te krijgen op de CO2 uitstoot als opdrachtgevers hierin inzicht in te bieden. “Sinds 2022 meten we het energieverbruik en de uitstoot van elk bouwproject. We hebben hierdoor inzicht in waar onze grootste uitstoot zit en kunnen dus actief op zoek naar oplossingen.” Waar de grootste impact bij nieuwbouw zit in de productie van staal, beton en installaties, wordt de meeste uitstoot bij renovatiewerkzaamheden volgens de duurzaamheidsmanager veroorzaakt door materialen zoals glas, gips en zonnepanelen. “Veelal wordt gedacht dat de grootste uitstoot van materieel komt – ook hier werken we overigens aan - maar dankzij data kunnen we focussen op de grote klappers. We zullen altijd opzoek blijven naar partijen met duurzame alternatieven.”

Inzicht

De boodschap van de duurzaamheidsmanager: “Pas als we weten wat de consequenties zijn van onze keuzes, gaan we andere keuzes maken.” Inzicht dat Dura Vermeer Bouw Heyma vanaf 2025 ook standaard aan opdrachtgevers verschaft in de vorm van een zogenoemde CO2 quickscan. “We rekenen met deze scan niet alleen aan de voorkant een plan financieel door, maar ook op het gebied van duurzaamheid. We tonen verschillende paden die we samen kunnen bewandelen naar een zo duurzaam mogelijk resultaat.” En die paden draaien niet alleen om het reduceren van CO2 uitstoot, maar om Het Goede Doen in de brede zin. “Toekomstbestendigheid gaat ook over een omgeving groener en socialer achterlaten en over het voorbereiden van een gebouw op het veranderende klimaat. We nemen onze opdrachtgevers hier graag in mee.”

Dat Dura Vermeer hiermee verder kijkt dan de initiële scope van de opdrachtgever, ziet Sam als een maatschappelijke verantwoordelijkheid. “Wij zijn als renovatiebedrijf, in tegenstelling tot onze werkmaatschappijen die zelf ontwikkelen, niet onze eigen opdrachtgever. Wij werken met vastgoed waarvan iemand anders de baas is. Het is dus aan ons om opdrachtgevers ervan te overtuigen dat de duurzame keuze op de lange termijn de beste optie is en dat we een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben om de CO2-uitstoot te verlagen.” De duurzaamheidsmanager voedt opdrachtgevers graag met kwantitatieve informatie aan de hand van de CO2 quickscan. “Zo zien ze in hoe ook zij een steentje kunnen bijdragen aan het leefbaar houden van onze planeet. We moeten het samen doen.”

Duurder?

Dat de keuze voor duurzaamheid ook direct de duurdere keuze is, is volgens Sam een hardnekkig stigma. “Er zijn zoveel duurzame alternatieven, er kan áltijd iets gedaan worden. En, hoe meer we opschalen, hoe goedkoper het wordt. Net als bij alle traditionele bouwmaterialen.” Dat er een prijskaartje aan duurzaamheid, ontkent hij overigens niet. Maar hij hoopt door inzicht te bieden in de milieu-impact ook de vraag op te roepen wat een keuze de aarde kost. “Waarde toevoegen zit in meer dan alleen geld.” Wat volgens de duurzaamheidsmanager de prijs wel kan opdrijven: duurzaamheid te laat in je plan verwerken. “Als je bijvoorbeeld aan het einde van het ontwerpproces pas denkt aan de mogelijkheid van houtbouw, haal je je extra werk en kosten op de hals. Maar als je vanaf het begin van een project een duurzame blik adopteert, hoeft duurzaamheid niet veel duurder te zijn.” Om dit te borgen is Sam als duurzaamheidsmanager dan ook vanaf de tenderfase al betrokken. “Voor de beste resultaten moet duurzaamheid een integraal onderdeel van het plan zijn.”

Ketensamenwerking

Niet alleen inzicht, ook samenwerking is volgens Sam cruciaal om de CO2-uitstoot terug te dringen: “We hebben de hele keten nodig. Niet alleen de opdrachtgever en de aannemer moeten duurzaamheid omarmen, ook de architect moet gestimuleerd worden materialen toe te passen die hij niet kent, de sloper om circulair te werken en ga zo maar door. We moeten met z’n allen leren en groeien, anders komen we er niet.” Dat samenwerking tot betere resultaten leidt, ziet Sam ook terug in de langjarige ketensamenwerkingen met corporaties als Haag Wonen. “We hebben met hen de afspraak in elk project minimaal één innovatie toe te passen op het gebied van duurzaamheid. Bevalt het? Dan nemen we het mee naar volgende projecten. Zo creëren we over jaren heen samen een duurzamere standaard.”

Ondanks de urgentie achter de noodzakelijke transitie van de bouwsector, is Sam hoopvol over de toekomst. “Ik geloof er heilig in dat alle kleine beetjes helpen. We hoeven niet alles in één keer te veranderen, maar we moeten wel echt bij elk project streven naar de meest duurzame weg. Elke keuze die we maken heeft impact.”

Bouwbedrijven, woningcorporaties en andere belanghebbenden moeten nu handelen en openheid creëren over hun duurzaamheidsambities. De komende 15 jaar zijn doorslaggevend om de doelen van 2050 te halen. Wil je erover sparren met Sam? Neem contact met hem op.