Beter digitaal samenwerken: pointclouds tot in de puntjes beschreven

Stel: een gebouw is aan renovatie toe en de aannemer moet daarom de precieze afmetingen van vloeren, muren en andere zaken weten. Hoe komt hij dan aan die gegevens? Gelukkig zijn er tegenwoordig scanners die het hele gebouw in kaart kunnen brengen. Zo’n scanner kun je bijna vergelijken met een vleermuis die afstanden ‘meet’ met behulp van geluidssignalen. Alleen gebruikt een scanner geen geluid, maar een laser. Alle gescande gegevens vormen samen een zogenaamde puntenwolk (ook wel pointcloud).

Pointclouds zijn al zo’n 10 á 15 jaar in gebruik in de bouw en dus ook ‘dagelijkse kost’ bij Dura Vermeer. Toch ontstaan bij het gebruik van pointclouds nog regelmatig misverstanden en fouten. De reden: het ontbreken van één heldere richtlijn voor scans. Dura Vermeer heeft hiervoor recent een eigen document opgesteld, maar kwam er tijdens de uitwerking achter dat digiGO, het platform voor digitaal samenwerken in de gebouwde omgeving, met eenzelfde initiatief bezig was. Daarom heeft Dura Vermeer de samenwerking met digiGO opgezocht. Kennis en ervaringen zijn onderling gedeeld én de Dura Vermeer richtlijn is nu de eerste die bewust aansluit op de landelijke basis. Sinds 15 november staat deze landelijke basis online. Jan Landwaart, Coördinator Digitaal Bouwen bij Dura Vermeer en strategisch adviseur Niels Vossebeld van digiGO vertellen erover.

Groeiende roep om pointclouds
“Het is vrij logisch dat pointclouds steeds belangrijker zijn in de bouw. De branche kampt namelijk al jaren met personeelstekorten”, begint Landwaart. “Aannemers werken daarom steeds vaker met prefabricaten die op locatie naadloos op en in elkaar moeten passen. Pointclouds zijn daarvoor ideaal: ze laten precies zien welke afmetingen de fabricaten moeten hebben. Pointclouds zijn ook nuttig bij renovaties om gebouwen te verduurzamen, te transformeren en leegstand tegen te gaan. Je kunt ermee checken of bestaande modellen en tekeningen van gebouwen wel juist zijn. Zo weet je als aannemer zeker dat je de juiste informatie hebt van het gebouw waaraan je werkt.”

Digitalisering positief
Landwaart benadrukt dat Dura Vermeer digitalisering in de bouw een goede ontwikkeling vindt. “We zijn blij dat steeds meer hard- en softwareleveranciers technische middelen aanbieden. Daardoor raken steeds meer partijen met de mogelijkheden bekend. Een andere oorzaak is het snel stijgende aantal renovatieopdrachten ter verduurzaming van gebouwen en om leegstand tegen te gaan. “Bij renovatie dienen pointclouds steeds vaker om bestaande modellen van bestaande gebouwen te verifiëren”, aldus Landwaart. De volgende stap is dat iedereen het ook eens wordt over de manier waarop we met al die hard- en software omgaan, dus dat we dezelfde taal spreken. Zo halen we als keten het maximale uit digitalisering.”

Eén standaard nodig
Bij digiGO zagen ze ook dat in die samenwerking nog veel te verbeteren valt als het om pointclouds gaat. Vossebeld: “We merken in zowel de bouw- als infrasector dat niet iedereen dezelfde kennis van pointclouds heeft. Samen met de steeds grotere behoefte om pointclouds te benutten ontstaan daardoor regelmatig verschillen in de verwachtingen tussen de uitvragende partij, gebruikers of leveranciers die de scans maken. En dan krijg je frustraties of faalkosten. Dan moet men met de nieuwe vraag of behoefte opnieuw met de leverancier om tafel en daar gaat veel tijd en geld mee verloren. We zijn blij dat Dura Vermeer ons benaderde om onderling kennis en ervaringen te delen. De praktijkervaring van koplopers in de sector is essentieel om samen te kunnen bepalen op welke informatie we willen bouwen.”

Feedback welkom!
Tijdens de digiGO D-Days 2023 is de richtlijn gepresenteerd en kregen ze brede steun voor hun voorstel. “Dat was een mooi vertrekpunt, maar nu willen we verder”, aldus Landwaart en Vossebeld. “De richtlijn gaat pas écht werken als de hele branche het erover eens is. We nodigen daarom de hele sector uit om de online conceptrichtlijn te bekijken en ons feedback te geven: welke aanpassingen stel je voor, welke punten moeten erbij? Uiteindelijk komen we zo hopelijk tot één definitieve richtlijn die iedereen begrijpt, erkent en toepast.”