Beton in transitie: vol op verduurzaming

Beton wordt veelvuldig toegepast in de hedendaagse bouw. Wereldwijd wordt dan ook ongeveer vijf tot acht procent van de CO₂-uitstoot veroorzaakt door de productie van beton. Dat moet en kan anders. Technologisch gezien zijn er de afgelopen jaren zeer impactvolle innovaties geweest. Het mooie is dat deze veelal betaalbaar bleken. Hoog tijd om deze innovaties te verankeren in onze standaard werkwijzen, want de daadwerkelijk toepassing zorgt voor de échte doorbraak. Bij Dura Vermeer Divisie Bouw en Vastgoed zijn in 2024 grote stappen gezet om de toepassing van beton steeds duurzamer te maken. Om impactvolle CO₂-reductie te bereiken, staan innovatie en samenwerking centraal. Met landelijk duurzaamheidsmanager Lizzy Butink blikken we terug op een jaar vol concrete resultaten, slimme investeringen en ambitieuze keuzes. 

Jullie richten je nu sterk op het verduurzamen van beton. Hoe past dit binnen jullie bredere visie op duurzame bouw en de transitie naar biobased materialen? 
Lizzy: “De grote uitdagingen van vandaag laten zien dat het op veel vlakken echt radicaal anders moet. Een paar kleine veranderingen zijn niet genoeg op het positieve verschil te maken. We moeten niet meer denken in ‘of’ maar in ‘en’.  We zullen zowel onze traditionele materialen - zoals beton - significant moeten verbeteren, maar ook de biobased materialentransitie volledig ondersteunen en doorvoeren. Alleen op die manier kunnen we Net Zero bereiken. 
 
Jullie spreken over ‘Het Goede Doen’. Wat houdt dat concreet in voor Dura Vermeer, en hoe zien jullie dit terug in jullie werk? 
“Bij Dura Vermeer geloven we in ‘Het Goede Doen’. We bouwen niet alleen voor vandaag, maar vooral voor de generaties na ons. Duurzaamheid is voor ons geen bijzaak, het is dé basis van alles wat we doen. Daarom zijn we ontzettend trots op de stappen die we al hebben gezet, en kijken we vol vertrouwen uit naar de toekomst. Samen koesteren we de aarde en bouwen we aan een groenere, betere wereld.” 

Dit jaar heeft Dura Vermeer opnieuw grote stappen gezet in het verduurzamen van beton. Waarom ligt hier zoveel focus op? 
"Beton is een veelgebruikt materiaal in de bouw. Decennialang zijn veel bouwkundigen opgeleid om met beton te bouwen, dus alleen daarom al is het niet realistisch om te denken dat dit materiaal niet meer wordt toegepast. Vooral ook gezien de grote woningbouwopgave waar we voor staan. Daarom vinden wij het bij Dura Vermeer juist onze verantwoordelijkheid om beton mét haar grote CO₂-uitstoot te omarmen en het verschil te gaan maken. In 2024 hebben we niet alleen concrete stappen gezet, maar ook meetbare resultaten behaald. Onze CO₂-uitstoot door de toepassing van beton daalde van 47.000 ton in 2023 naar 41.000 ton CO₂ in 2024. Dat is een verwachtingsvolle vooruitgang en daar zijn we trots op." 

Hoe hebben jullie deze CO₂-reductie gerealiseerd? 
“Het begint allemaal met heldere keuzes en ambitieus beleid, onze Net Zero-strategie. We hebben bijvoorbeeld besloten om alle grondgebonden casco’s van eengezinswoningen standaard met CO₂-arm beton te bouwen. Dat betekent een reductie van maar liefst minimaal 25 procent per casco ten opzichte van 2022. De toepassing van CO2-arm beton in projecten is niet nieuw voor Dura Vermeer, maar het is nu wel de bedrijfsbrede minimumnorm. Heel belangrijk daarbij was de nauwe samenwerking met onze betonpartners: Geelen Beton en Voorbij Prefab. 
 
Daarnaast hebben we warme tunnelgietbouw opnieuw ingevoerd als standaard voor vloeren en muren van onze casco’s. Bij warme tunnelgietbouw wordt de temperatuur van beton verhoogd door externe warmtebronnen in te zetten. Deze warmte wordt meestal vanuit de ruimte onder de bekisting toegevoerd, waarbij de ruimte wordt afgesloten om de warmte vast te houden en een gelijkmatige warmteverdeling te bevorderen. Daardoor hoeven we minder cement toe te voegen en is daarom 40 procent duurzamer dan de ‘koude’ variant.

Dat klinkt als een flinke operatie. Zijn er samenwerkingen geweest die hierbij hebben geholpen? 
“Zeker, samenwerking is cruciaal. Een van de belangrijkste beleidswijzigingen van dit jaar was dat we ons hebben aangesloten bij het Betonakkoord. Tijdens vastgoedbeurs Provada hebben we samen met andere grote bouwers, ontwikkelaars en het Rijksvastgoedbedrijf een intentieverklaring ondertekend. Hiermee beloven we dat toekomstige projecten alleen nog gebruik maken van CO₂-arm beton. Dit is een mooie stap voor de sector als geheel. 
 
De in het akkoord vastgelegde CO₂-waarden per kubieke meter beton stellen hoge, maar technisch haalbare eisen (zogenoemde donkergroene streefwaarden), maar bieden ook een waardevolle standaard voor een duurzamere betonproductie (lichtgroene streefwaarden). Deze uitstoot daalt de aankomende jaren jaarlijks met 7,5 procent.” 

Verduurzaming vraagt naast beleid ook om innovatie en investeringen. Wat hebben jullie op dat vlak gedaan? 
“Daar hebben we flink in geïnvesteerd! Een grote mijlpaal is onze samenwerking met C2CA, waarmee we een innovatieve hoogwaardige betonupcyclingsinstallatie bouwen. Deze installatie gaat vanaf 2025 jaarlijks 150.000 ton betonpuin verwerken en upcyclen tot circulaire grondstoffen. Het upcyclingproces begint met de inname van zuiver betonpuin. Dit puin wordt minutieus bewerkt tot oorspronkelijke fracties grind, zand en cementsteenmeel. Het gerecyclede cementsteenmeel wordt in de laatste verwerkingsfase geactiveerd tot een reactief bindmiddel (SCM). De circulaire betongrondstoffen worden vervolgens geleverd aan betonproducenten voor de productie van circulair beton met een veel lagere CO2-impact.  En wat dat betekent? Een verwachte CO₂-reductie van 30.000 ton per jaar.  

Daarnaast hebben we een betontechnoloog aangenomen. Dat is echt een aanwinst, want zo kunnen we betonmengsels en –toepassingen blijven optimaliseren en de milieu-impact verder verlagen. Met deze gerichte investeringen brengen we innovatie tot leven." 
 
Innovatie is één ding, maar hoe zorg je dat kennis gedeeld en geborgd wordt binnen het bedrijf? 
“We geloven sterk in kennisdeling en samenwerking. Binnen onze Divisie Bouw en Vastgoed hebben we de landelijke Betontafel: een groep collega’s die maandelijks samenkomt om duurzame oplossingen te bespreken en beleid te formuleren. Daarnaast hebben we in september een college georganiseerd over betonverduurzaming, geleid door onze directeur Dorien Staal en betontechnoloog Niki Loonen. Het was inspirerend om te zien hoe dit collega’s motiveerde om in hun eigen projecten nóg meer CO₂ te besparen." 
 
Kun je een concreet voorbeeld geven van hoe dit tot resultaat heeft geleid? 
“Zeker! We hebben bijvoorbeeld een wedstrijd uitgeschreven waarin medewerkers projecten konden indienen waarbij ze hulp nodig hadden om CO₂-uitstoot van beton impactvol te verminderen. Eén van de winnende projecten is de AFAS Campus in Leusden. Hier gaan we een CO₂-arme betonnen kelder bouwen met torenhoge ambities – een mooi voorbeeld van hoe de samenwerking tussen projectteams en onze betontechnoloog écht impact maakt.” 
 
Met zulke resultaten in 2024, wat zijn de plannen rond beton voor volgend jaar? 
“In 2025 gaan we verder waar we nu zijn gebleven. De circulaire betoninstallatie komt in gebruik, en we blijven CO₂-arm beton implementeren in al onze projecten. Daarnaast blijven we scherp kijken waar we het bestaande beleid kunnen verbeteren en aanscherpen. We zijn vastbesloten om onze Net Zero-ambitie te behalen: een halvering van onze CO₂-uitstoot in 2030 en zelfs nul uitstoot in 2050. Dat doen we niet alleen door het hergebruik van materialen, maar ook door slimmer en duurzamer te bouwen.”