Grootschalig renoveren én goed blijven communiceren

Utrecht is een nul-op-de-meter (NOM) wijk rijker. De 110 sociale huurwoningen in de Kwangodreef, Gambiadreef en Kasaidreef zijn niet alleen van het gas af, maar hebben een complete make-over gekregen. Terwijl de bewoners gewoon thuis waren zijn kozijnen vernieuwd, gevels opgeknapt en nieuwe ventilatiesystemen geïnstalleerd. Een hele onderneming met een grote impact op de bewoners. Er was dan ook veel aandacht voor de samenwerking en communicatie met de buurt. Hoe is dit gegaan? We vroegen het aan Els Mulder, bewoonster aan de Kwangodreef, en Wilco van den Hoek, uitvoerder bij Dura Vermeer.

De Kwangodreef ligt in Overvecht. Een naoorlogse hoogbouwwijk die bekend staat om haar ruime en groene opzet, maar ook worstelt met een imago van afnemende leefbaarheid. “De buurt kent z’n uitdagingen, maar ik woon al 22 jaar met veel plezier aan de Kwangodreef”, zegt Els trots. “Ik ben aan de andere kant van het winkelcentrum opgegroeid. Mijn ouders wonen daar nog steeds. Heel mijn leven woon ik dus al in Overvecht.”

Dat de appartementen in de Kwangodreef toe waren aan vernieuwing, kan Els beamen. “Het is een oude buurt met flats van 4 woonlagen. De buitenkant van de woningen zagen er niet goed uit: viezig, lelijk en de balkons groen van de alg. Binnen had je te maken met veel tocht in huis en verouderde verwarmingen, keukens, badkamers en sanitair. Er moest echt iets gebeuren.”

Betrokken meedenkgroep

In 2017 komen de eerste concrete plannen op tafel: een renovatie naar NOM-woningen en nieuwe gevels. Woningcorporatie Portaal neemt Dura Vermeer in de hand als uitvoerder. In het overleg betrekken Portaal en Dura Vermeer ook de buurt. Els is als bewoonster met een warm hart voor de wijk vanaf de start betrokken. “In een groep van zo’n 12 bewoners denken we mee over de renovatieplannen, maar helpen ook actief. Bijvoorbeeld bij de organisatie van informatiebijeenkomsten, het mobiliseren van bewonersreacties en de check of alles volgens afspraak gaat. Dat vind ik erg leuk. Ik ben behoorlijk oplettend en vind het belangrijk dat de boel op orde is én blijft”, zegt Els.

Tijdens twee bijeenkomsten presenteert Dura Vermeer de bouwplannen en kunnen bewoners vragen stellen. Niet iedereen staat aanvankelijk te popelen om de woning te laten renoveren. Vooral de oudere bewoners waren terughoudend. Els: “Ze zeiden: ‘dan moet m’n hele huis op de kop!’. Dat is natuurlijk heel ingrijpend. We hebben als meedenkgroep geregeld vergaderd om zorgen te uiten. Alle bewoners kregen een brief met uitnodiging om te stemmen.”

Bewonerscommunicatie

Uiteindelijk stemt 97% van de bewoners voor de nul-op-de-meterrenovatie. Eind 2019 gaan de werkzaamheden van start. Wilco van den Hoek is als uitvoerder bij Dura Vermeer betrokken bij de renovatie. Hij is verantwoordelijk voor de dagelijkse aansturing en staat daarom veel in contact met de bewoners. “Iedereen kent mijn naam. Ik probeer heel toegankelijk te zijn. Met onze bouwpartners heb ik tweewekelijks contact over de gang van zaken. Drie keer in de week bespreken we met het bouwteam de stand van de dag. En bewoners, die zie ik zo goed als dagelijks”, vertelt Wilco.

De bewonerscommunicatie tijdens het traject is in handen van Dura Vermeer, die hiervoor werkt met bewonersconsulten. Els: “Ik had in maart een bewonersconsulent over de vloer. Ze nam alles stap voor stap door. Dat je van het gas afgaat en wat er verandert in de woning. Ook kon je kiezen uit een aantal opties. Zo ben ik een van de mensen die zelf nog aanpassingen heeft gedaan in de keuken, badkamer en toilet. Ik koos namelijk niet voor de standaardkeuken, maar heb zelf iets anders geregeld. Dat ging in goed overleg, zodat Dura Vermeer de leidingen in de keuken wel al juist kon aanleggen.”

Grote impact op bewoners

De grootste uitdaging is volgens Wilco dat de bewoners tijdens de werkzaamheden, die 4 weken duren, gewoon thuis zijn. Dat heeft veel impact vertelt hij: “Hoewel we de tijd dat we binnen aan het werk zijn slim met de bewoners plannen en zo kort mogelijk houden, doet dat veel met de bewoners. We vragen veel van ze. Daar proberen we dan ook begrip voor te tonen.”

Bewoners die enorm tegen de werkzaamheden opkeken, konden tijdelijk ergens anders heen. Zoals de onderbuurman van Els. “Hij kan niet goed tegen geluid en is daarom een maand het huis uit geweest. Dat soort dingen kon je in het begin van het traject met de bewonersconsulent bespreken”, zegt Els.

Ondanks dat je nooit iedereen 100% tevreden kan maken, geniet Wilco van het contact met de bewoners. “Ieder huis is hetzelfde, maar ook heel verschillend. Els haar huis is bijvoorbeeld echt een paleisje. Maar je komt ook bij huizen die er minder aan toe zijn. Achter elke voordeur is het weer anders, met andere bewoners, wensen en dus ook net andere oplossingen. Dit persoonlijke randje maakt mijn werk juist zo leuk”, aldus Wilco.

Schakelen in coronatijd

En toen was daar ineens de Covid-19 uitbraak. Het coronavirus zet de hele bouwsector op scherp en ook in de Kwangodreef worden er extra maatregelen genomen. Wilco vertelt: “Dat was even een pittige periode voor iedereen. De werkzaamheden lagen kort stil om extra maatregelen te treffen. Zo hangen er intekenlijsten bij de voordeuren waarop werklieden aangeven dat ze binnen zijn geweest en waarop ze aangeven niet ziek te zijn. Ook staan er tijdens de bouw in de woningen coronaschermen, zodat bewoners niet in contact komen met de werklui. Daarnaast maken we iedere middag oppervlaktes als deurklinken en trapleuningen schoon.”

Het huis van Els is nog net voor de lockdown gerenoveerd. “Ik heb de werkmensen nog over de vloer gehad. Ik moet zeggen: als ze weg zijn is de gezellige boel ook weg. Steigers rondom je huis, iedere dag zie je mensen. Je maakt praatjes en ziet Wilco geregeld lopen. Het is best gezellig. Ik heb het proces als prettig ervaren. Maar ja, dat ligt uiteindelijk ook aan hoe coulant je zelf bent”, zegt Els.

Blij met het resultaat

Els is blij met de verbeteringen in haar woning. Ze is vooral in haar nopjes met de nieuwe kozijnen. “Er is geen tocht meer en de ramen kunnen lekker kiepen. Ook vind ik het fijn van het gas af te zijn. Het is een stuk schoner koken en veiliger. Natuurlijk gaat nooit alles helemaal naar wens van iedereen, maar dat kan ook niet. Er zijn nog wat laatste puntjes die op de i moeten in de woning, maar ik vertrouw erop dat als Wilco de bouwkeet afbreekt deze technische zaken allemaal zijn opgelost”, aldus Els.

Voor de kerst 2020 zijn de laatste woningen opgeleverd. Wilco is trots op het resultaat: “Ik vind het mooi geworden. De verbetering van hoe het was naar hoe het is, is groot. Het gros van de bewoners is tevreden. De huizen worden sneller warm en alles wordt digitaal aangestuurd. De praatjes met de bewoners gaan me nog lang bijstaan. Even de vraag hoe het met iemand gaat. Dat ga ik wel missen.”