Hoe we in Eindhoven het risico op herstelwerkzaamheden met een scanrobot elimineren

Dagelijks navigeert hij stilletjes, maar uiterst secuur over de bouwplaats van het schoolgebouw. Zijn uitrusting? 3D laserscanners, 360 graden fotocamera’s en een BIM-model. De gedeeltelijke renovatie en nieuwbouw van de school voor speciaal onderwijs voor de Aloysiusstichting in Eindhoven is een complex project. Maar met de inzet van de deels autonoom rijdende scanrobot van Scaled Robotics, pikt Dura Vermeer Bouw Zuid afwijkingen er nóg vroegtijdiger uit. En dat is voor iedereen goed nieuws.

Binnen Dura Vermeer is digitaal werken met BIM al sinds 2015 de standaard. Met het hele gebouwontwerp digitaal en 3D gedocumenteerd, controleren BIM Engineers snel en accuraat of het bouwproces volgens tekening verloopt. In Eindhoven, waar Dura Vermeer Bouw Zuid een nieuw schoolgebouw voor de Aloysiusstichting realiseert, gaan we nog een stapje verder. Daar worden we geholpen door een scanrobot van het Spaanse bedrijf Scaled Robotics. 3D scans van het werkelijke gebouw in wording spiegelen we hier aan zijn digitale tegenhanger, het BIM-model. Het is een vruchtbare samenwerking dat smaakt naar meer. Dennis Claessens, de verantwoordelijke BIM Engineer van Dura Vermeer Bouw Zuid op het project in Eindhoven, en Stuart Maggs, oprichter en CEO van Scaled Robotics, leggen uit waarom.

Tijd en kostenbesparing, een win-win situatie

“De scanrobot brengt middels accurate 3D scans met twee laserscanners én 360 graden foto’s de huidige situatie in kaart”, vertelt Dennis. Deze data wordt geüpload naar de cloud, geanalyseerd en vergeleken met data uit de BIM-modellen van de betrokken bouwpartners, zoals leveranciers, installateurs, constructeur en architect. De volgende ochtend heeft het bouwteam direct inzage in eventuele afwijkingen en kan de BIM Engineer samen met de uitvoerder direct vroegtijdig ingrijpen.

“Dat gaat hoofdzakelijk om geometrische afwijkingen”, voegt Dennis toe, “zoals afwijkingen in tolerantie, scheefstand van kolommen, verkeerde vormen of elementen op de verkeerde plek. Ook als ervaren uitvoerder kun je zulke dingen weleens over het hoofd zien. De robot kan dat sneller controleren met minder kans op fouten dan wanneer we dat handmatig doen.” Wat dat oplevert? “Minder risico op herstelwerkzaamheden achteraf”, antwoordt Stuart. “Herstelkosten kunnen in bouwprojecten oplopen van een paar duizend tot wel miljoenen euro’s.''

Continue optimalisatie van technologie

Scaled Robotics werd ruim twee jaar geleden door Autodesk, leverancier van BIM-software, aan Dura Vermeer voorgesteld als innovatieve technologiepartner. Samen deden ze toen een pilot in Utrecht en een demo in Wageningen. In 2020 zette Dura Vermeer Bouw Zuid de scanrobot voor het eerst in op een volwaardig project: de renovatie en deels nieuwbouw van het onderwijsgebouw voor de Aloysiusstichting in Eindhoven. “In de afgelopen twee jaar hebben we de technologie veel verder ontwikkeld”, zegt Stuart. “De robot 2.0 is veel kleiner en navigeert deels autonoom over de bouwplaats. De software werkt tien keer zo snel, met geavanceerde algoritmes en een betere manier van visualiseren. Daardoor kunnen we met hele complexe modellen werken.”

De beste praktijktoepassing

“Technisch gezien wisten we al dat de technologie van Scaled Robotics werkt”, zegt Dennis, “maar we wilden in Eindhoven door dagelijks gebruik de beste praktijktoepassing bepalen. We hebben in dit project geleerd hoe belangrijk het is om goede informatie op hoge kwaliteit te hebben. De techniek is interessant voor alle projectfases, vanaf het checken of de draagstructuur goed is aangelegd tot het nalopen van de positie van de stopcontacten. In de ideale situatie bepalen de uitvoerders en de engineers waar ze potentieel problemen verwachten en scannen dan ofwel de hele site of specifieke delen. Naast de grote tijd- en kostenbesparing is een hele grote waarde dat we door het garanderen van de constructieve veiligheid ongelukken kunnen voorkomen.”

Goede techniek geeft zekerheid

“In het samenwerken met Dura Vermeer Bouw Zuid is het wel echt zoeken naar afwijkingen”, grapt Stuart van Scaled Robotics, “omdat de bouwkwaliteit zo hoog is en de bouwplaats zo netjes. Maar ons systeem is ook relevant wanneer we geen of weinig afwijkingen vinden. We halen namelijk de onzekerheden uit het bouwproject. Met ons systeem kun je als bouwbedrijf je klanten zekerheid bieden dat je de juiste technieken en processen inzet om een hoge kwaliteit te garanderen. En zelf heb je ook zekerheid dat alles goed is, zodat je je onderaannemers met een gerust hart kunt uitbetalen.”

Efficiënt en foutloos werken

Dennis: “De school is heel complex qua constructie en de opbouw van de gevels. Hoe groter of hoe complexer een project is, hoe meer checks je moet doen en hoe waardevoller de bijdrage van Scaled Robotics is.” Voor grote projecten zouden in de toekomst ook meerdere robots tegelijk kunnen worden ingezet. “In de toekomst vinden we dat bevindingen uit het bouwproces eenvoudig digitaal teruggevoerd moeten kunnen worden naar de ontwerpfase. Zo kunnen we het complete proces steeds verder optimaliseren”, aldus Dennis.