‘Ik wil laten zien hoe gaaf en divers hout is’

Blokje Om, het innovatieve sloop-nieuwbouwproduct van Dura Vermeer Bouw Hengelo, wordt inmiddels landelijk uitgerold. De Hengelose houtcaptain Nilgün Kinsiz is medeverantwoordelijk voor het delen van houtkennis, het verbinden van werkmaatschappijen en het continu blijven verbeteren van Blokje Om en de daaruit voortvloeiende producten. Nilgün vertelt over het belang van houtbouw en het unieke karakter van Blokje Om.

“Houtbouw is de toekomst”, stelt Nilgün overtuigd. “Nederland kampt met een grote woningbouw- en duurzaamheidsopgave; hout biedt daarvoor een oplossing. Met hout kun je sneller bouwen, het is klimaatvriendelijk want het slaat CO2 op en het is lichter waardoor we minder transportbewegingen en zwaar materiaal op de bouwplaats nodig hebben, het is makkelijk her te gebruiken en in tegenstelling tot beton en staal een hernieuwbaar product.” Hout kent daarentegen ook beperkingen. Zo is het niet voor elke constructie geschikt, maar volgens Nilgün zijn de mogelijkheden van hout groter dan vaak in eerste instantie wordt gedacht. “De uitdaging zit in de verbindingen, maar met de juiste verbindingsmaterialen is veel mogelijk. Daarom is het enorm belangrijk houtkennis te delen en werkmaatschappijen daarin te verbinden. We hoeven niet allemaal het wiel opnieuw uit te vinden.”

Houtcaptain
Met ‘het delen van kennis’ en ‘verbinden’ verwijst Nilgün naar haar rol als houtcaptain. Het is haar taak, samen met de houtcaptains van de andere werkmaatschappijen, de gezamenlijke houtkennis van Dura Vermeer te vergroten. Dit gebeurt onder meer door een tweewekelijkse houtstorm: een brainstormsessie waar iedereen, van elke werkmaatschappij, terecht kan met vragen over houtbouw. “We bespreken concrete casussen, kijken naar de kansen en uitdagingen van houtbouw, delen tips en tricks en onderzoeken hoe we meer projecten in houtbouw kunnen realiseren. We willen collega’s vooral laten zien hoe gaaf hout is en hoe divers de mogelijkheden zijn.” Hard nodig, want volgens Nilgün is het voor veel collega’s nog een zoektocht. “Onbekend, maakt onbemind. Door vragen te beantwoorden groeit niet alleen het vertrouwen in hout, maar ook het enthousiasme.” Belangrijk gezien de ambitie van Dura Vermeer om in 2030 20 procent van de woningen in houtbouw te realiseren. “Houtbouw staat bovenaan de agenda van iedere werkmaatschappij. We willen als bouwer onze verantwoordelijkheid nemen in de klimaatsverandering.”

Blokje Om
Blokje Om, het sloop-nieuwbouwproduct dat in 2017 is ontwikkeld door Dura Vermeer Bouw Hengelo, sluit naadloos aan op die houtambitie. Nilgün was nauw betrokken bij de doorontwikkeling en is nu medeverantwoordelijk voor de landelijke uitrol. “Blokje Om is echt een uitkomst voor woningcorporaties. Het is een innovatief sloop-nieuwbouwproduct waarbij de bestaande woning tot aan de fundering wordt gesloopt en we binnen 20 werkdagen een volledig nieuwe houtskeletbouwwoning bouwen die aan alle moderne gemakken en eisen voldoet. Aardgasvrij en volledig elektrisch. De houten elementen worden geprefabriceerd in de fabriek en hoeven alleen nog maar te worden gemonteerd op de bouwplaats.” De naam ‘Blokje Om’ verwijst naar de kleinschaligheid van het product: “Blokje voor blokje worden de woningen gesloopt en vernieuwd. Doordat we al beginnen bij een blokje van twee woningen, maken we het laagdrempelig voor corporaties hun bezit te verduurzamen. Er vindt niet een complete kaalslag plaats in een wijk, per keer hoeven er maar kleine aantallen bewoners in wisselwoningen te verblijven, je kunt de financiering uitspreiden en omdat het een gestandaardiseerd product is, is de doorlooptijd korter en vraagt het organisatorisch veel minder. Het is een heel mooi antwoord op de enorme verduurzaamheidsopgave waar veel corporaties mee in de maag zitten.”

Flexibel
Het product is gestandaardiseerd in aanpak en uitvoering, maar niet in uiterlijk: “Blokje Om heeft een enorme variatie aan gevelmogelijkheden en plattegrondindelingen. Je kunt gebruik maken van de bestaande funderingsmaten of uitbreiden. Als corporatie ben je hierin heel flexibel.” Ook voor bewoners zijn de voordelen groot: “Zij krijgen een splinternieuw huis op hun vertrouwde stek terug, wie wil dat nou niet? Geliefde boompjes, bloemenstruiken en versieringen in de tuin gaan niet verloren omdat we door de geprefabriceerde elementen een kleine bouwplaats hebben. Er is maar 2,5 meter ruimte nodig rond het huis, dat is echt uniek. Normaal ben je bij een sloop-nieuwbouwproject alles kwijt.” Nog een voordeel: de bewoners kunnen post op hun oude adres blijven ontvangen. “De bouw gaat zo snel, dat we postkasten aan de bouwhekken hangen.” En voor de wijkbewoners die nog niet aan de beurt zijn is de overlast van Blokje Om minimaal. “Zwaar materieel is door het lichte gewicht van hout niet nodig, dus er rijden geen vrachtwagens af en aan. Binnen drie dagen is de woning wind- en waterdicht en gaan de vaklieden binnen aan de slag.”

Landelijke uitrol
Corporaties in het oosten van het land reageerden enthousiast en Nilgün begeleidt nu andere werkmaatschappijen bij de toepassing van het product. “Het is inmiddels een bewezen product. We hebben ruim 150 woningen gebouwd met Blokje Om en er staan nog 300 op de planning.” Een deel daarvan wordt gerealiseerd in de Nijmeegse buurt Jerusalem voor woningcorporatie Talis. Een multiculturele wijk met karakteristieke naoorlogse Airey-woningen. Het is met 220 woningen de eerste grootschalige uitrol van Blokje Om. Spannend, maar ook een mooie kans om wederom het product te bewijzen. “Het kan kleinschalig in binnenstedelijke gebieden worden toegepast en zo grootschalig als de vernieuwing van een complete buurt, die schaalbaarheid is een grote kracht.”

De buurt Jerusalem leent zich bij uitstek voor Blokje Om: “Technisch gezien zijn de woningen helemaal op, renovatie is dus niet meer aan de orde. Maar de fundering is nog goed en fungeert als perfecte basis voor het houtskelet. En omdat de variaties in ontwerp zo groot zijn, kunnen we het karakteristieke van de buurt behouden, maar dan in een modern jasje.” Ook snelheid speelde een belangrijke rol voor de corporatie bij de keuze voor Blokje Om. De bouw is in maart begonnen. “Er worden nu wekelijks woningen opgeleverd.”

Blokje Opnieuw
Kortom: Blokje Om staat inmiddels als een huis, maar dat betekent niet dat het ontwikkelen stopt. “We hebben tweewekelijks een engineeringssessie waarin we terugblikken en vooruitkijken. De techniek verandert continu en wij bewegen mee. Net als Apple brengen wij jaarlijks een update uit van ons product”. Maar daar stopt het niet, want er komen ook nieuwe producten bij. “Na de zomervakantie starten we met woningcorporatie Welbions in Hengelo een pilotproject voor Blokje Opnieuw, de volledig circulaire variant van Blokje Om waarin klimaatadaptiviteit en natuurinclusiviteit centraal staan. Voor corporaties die net een stapje extra willen zetten.” Ook wordt gewerkt aan Blokje Omhoog, de gestapelde variant van Blokje Om. “Heel gaaf dat dit allemaal vanuit Hengelo is gestart en nu landelijk met zoveel enthousiasme wordt opgepakt. Dura Vermeer-breed groeit de expertise op het gebied van houtbouw en samen bewijzen we dat de mogelijkheden talloos zijn.”

Nilgün is ervan overtuigd dat Blokje Om en de daaruit vloeiende producten, de toekomst hebben. Volledig overstappen naar houtbouw is ‘een utopie’ aangezien hout niet voor elke constructie geschikt is: “Er gaat een gezonde mix ontstaan tussen materialen in zowel woning- als utiliteitsbouw, waarin we bewustere keuzes maken voor onze planeet. Ik vind het mooi dat wij daar als Dura Vermeer een flinke steen, of beter gezegd een houtblok, aan bijdragen.”