In doen verbinden, in groen vooruit

Het moet echt anders, knikt Schoenmakers. “De bouwsector is veelal georiënteerd op de korte termijn, maar bij duurzaamheid draait het vooral om de lange termijn. Het transactiemodel, waarbij verantwoordelijkheid en eigenaarschap worden overgedragen naar de opdrachtgever, moet veranderen.” Echte verandering krijg je volgens Schoenmakers pas wanneer de bouwer zich voor lange tijd kan committeren aan de gebouwprestaties in de gebruiksfase, en daar ook ruimte krijgt om te innoveren.

Dit begint al door de partijen zo vroeg mogelijk aan elkaar te verbinden, meent Schoenmakers. “Samen vertrekken op een gedetailleerd eisenpakket limiteert energie en creativiteit binnen een team. Vertrekken op ambitie en visie wakkert dit juist aan. We zien nog steeds dat opdrachtgevers veel tijd besteden aan het uitwerken van een gedetailleerde vraag. Daarmee zijn die belangrijkste beslissingen vaak al genomen. Voor partijen die hier geen invloed op hebben, is het dan lastig om de risico’s te dragen. Hierdoor blijft de aanwezige expertise van hun bedrijf onbenut.”

Rapid Circular Contracting

Een van de procesvormen die hier goed bij aansluit is Rapid Circular Contracting. “Dit houdt in dat je op basis van de duurzaamheidsambities partijen zoekt, die qua visie en ambities bij jou passen. Vervolgens ga je samen aan één definitie van duurzaamheid werken, die bij de opgave past. En die werk je concreet uit in een plan. Door de hoeveelheid keuzes die je samen kunt maken, leer je elkaars belangen kennen en maak je het complexe duurzaamheidsthema passend op de behoefte van de gebruiker. Het samen doen geeft energie en schept vertrouwen; een goede basis voor excellente teamprestaties.”

Een mooi voorbeeld van een intensieve samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer is het Unilever Foods Innovation Centre, Hive, op Wageningen Campus. “We hebben daar samen met Unilever de lat heel hoog gelegd. De ambities waren BREEAM Outstanding en WELL Gold. We wilden echt het maximale uit het gebouw halen en dat is gelukt. Samenwerking is dus echt nodig om succesvol duurzaam te innoveren.”

Datzelfde geldt voor het project Alliander Bellevue in Arnhem, vertelt Schoenmakers. “Hier is door een nauwe samenwerking meer dan 80 procent van de materialen die al in het gebouw zaten hergebruikt binnen datzelfde pand.” Bij het Herman Gorter Complex in Utrecht gaat men nog een stap verder. “Op basis van een DBM&E-contract wordt hier naast onderhoud ook de levering van de energie bij ons neergelegd. Wij zijn dus ook verantwoordelijk voor de energieprestatie in de gebruiksfase van dat gebouw. Wanneer je er samen de schouders onder zet, kun je veel meer bereiken dan wat er van tevoren voor mogelijk werd gehouden.”

Bron: Dutch Green Building Council