Samen uitvinden, samen waarmaken

De jarenlange, vriendschappelijke samenwerking tussen Ploegam en Dura Vermeer levert mooie verhalen en wapenfeiten op. Ook op de route naar Net Zero. De dijkverzwaringen tussen Tiel en Waardenburg worden bijvoorbeeld al nagenoeg emissieloos uitgevoerd. Beide partners steunen hun leveranciers en onderaannemers volop om mee te doen in de Net Zero ambitie. En samen vullen ze elkaar uitstekend aan. Waar Ploegam bijvoorbeeld vooral hands-on materialen test en accu’s ontwikkelt, is Dura Vermeer vooral sterk in de lobby voor het sneller certificeren van hergebruikte materialen. Nu de emissieloze bouwplaats al min of meer ‘common sense’ is: wat is eigenlijk de next step?

Een gesprek met Theo Winter, COO Dura Vermeer en Gijs Ploegmakers, algemeen directeur bij Ploegam, over de innige samenwerking tussen Dura Vermeer en Ploegam gaat eerst en vooral over waarden. Over allebei familiebedrijf zijn, met korte lijnen en lange termijnperspectief. Over samen iets willen – en het dan ook gewoon dóen. Samen zijn ze yin en yang, complementair in kennis en kunde. Waar Ploegam vooral gespecialiseerd is in het zware grond- en waterwerk, is Dura Vermeer juist meer van de engineering en de constructie. Wat de één niet weet, kan de ander wel oplossen. Samen overzien ze elkaars scope: zo houden ze elkaar scherp. Gijs: ‘Die samenwerking zorgt meteen voor een tien-nul voorsprong in allerlei tenders en projecten.’

De emissievrije bouwplaats

Waarvan akte! In de tender voor het dijkverzwaringstraject Tiel-Waardenburg kreeg de samenwerking Ploegam - Van Oord - Dura Vermeer, maar liefst vier tienen voor het gezamenlijke Plan van Aanpak. Theo lacht: ‘Dat heb ik zelfs op school nooit gehaald’. Gijs schiet ook in de lach: ‘En daarna ook niet meer.’ Maar goed, die tienen moesten natuurlijk nog wel worden waargemaakt. Onder andere door de beloofde volledig emissievrije bouwplaats te realiseren. Dat liep anders dan gedacht. Theo: ‘De benodigde netcapaciteit was op het moment dat we dachten in te pluggen met ons elektrische materieel gewoon niet beschikbaar. We dachten: Huh? Toen we aan de tender begonnen was dat nog helemaal geen vraagstuk. Toen hebben we een paar knappe koppen bij elkaar gezet, die samen WattHub hebben ontwikkeld.’

Groene energie uit eigen WattHub

WattHub, vorig najaar geopend door Koning Willem-Alexander, is inmiddels een fenomeen. Een gloednieuw laadstation voor elektrisch materieel, met groene stroom uit naastgelegen zonnepanelenpark en windmolens van Betuwewind, strategisch gelegen in Geldermalsen. Gijs: ‘Bij Ploegam kregen we in die periode Betuwewind op bezoek. Zij waren op zoek naar nieuwe percelen voor windmolens en zonnepanelen. Daar konden wij in voorzien, vlakbij ons dijkverzwaringsproject. Toen was één en één al snel twee.’ WattHub is inmiddels een aparte entiteit en zo’n groot succes, dat ook andere particuliere eigenaren van zonne- en windenergieparken zich beginnen te melden. Want ook díe kunnen niet meer terug leveren aan het overbelaste elektriciteitsnet. Een win-win voor iedereen. Want zo kan groene stroom direct worden ingezet en kunnen grote bouwprojecten en vervoersbedrijven straks op veel meer plaatsen in het land opladen. En vooral ook: dóórwerken.

Gezamenlijke innovatieslag

Met de elektrificatie van groot materieel – bij Ploegam én Dura Vermeer – worden dus grote stappen gemaakt. Vooral op de grotere projecten die niet morgen af moeten, zodat er tijd en investeringsruimte genoeg is om weer nieuwe machines en vrachtwagens uit te rusten met de in eigen huis ontwikkelde accutechniek van Ploegam. Zo innoveren de twee familiebedrijven samen vastberaden verder. Gijs: ‘Bij project De Groene Boog stelde Dura Vermeer de vraag of we niet een emissievrije graafmachine konden leveren, waarbij een dieselmotor vervangen wordt door een elektromotor. Dat hebben we gedaan, gebruikmakend van de subsidie die Dura Vermeer voor die machine heeft aangevraagd.’

Ook asfaltmachines hebben nog een flinke innovatieslag nodig. ‘De uitdaging hierbij is te zorgen dat al die machines straks een volle dag kunnen draaien, zodat er geen gaten vallen in de continuïteit van het werk en we daarbij snel en slim kunnen opladen’, aldus Theo. Leveranciers en ketenpartners worden óók in de elektrificatieslag meegenomen door hen langjarige contracten aan te bieden, waarmee ze naar de bank kunnen om de omslag te maken.’

The next step: minder en andere materialen

Wat is nu de volgende stap in de weg naar Net Zero in 2050? Gijs: ‘Die gaat vooral over het beperken van CO₂ door ander en minder materiaalgebruik. In Tiel-Waardenburg hergebruiken we al basalton-blokken uit eigen werk als funderingsmateriaal voor de weg. Grond die vrijkomt op de ene plek, gebruiken we voor het aanleggen van bijvoorbeeld steunbermen op een andere plek in het project.’

Theo: ‘Je kunt traditionele materialen vaak prima vervangen door hergebruikt of gecrusht materiaal uit de directe omgeving, maar inkopers moeten dan wél hun handtekening zetten onder iets wat misschien nog niet 100% past in de geldende normen. Het testen van hergebruikt materiaal kost veel tijd en geld. In dijkverzwaringsprojecten zoals Tiel-Waardenburg heb je daar de tijd voor, maar in veel andere infrastructurele werken heb je dat niet.’

Testen en lobbyen

Ook in de materiaaltransitie trekken de bedrijven samen op. In de eerste plaats door opdrachtgevers samen te overtuigen van nut en noodzaak: de winst voor aarde en omgeving. Dura Vermeer is daarnaast vooral sterk in het lobbytraject dat nodig is om de TNO’s en wetgevers van deze wereld te bewegen om meer ruimte in de geldende normen te creëren voor ander en minder materiaalgebruik. Theo: ‘Ik begrijp echt niet waarom we bijvoorbeeld nog steeds geen leerstoel Hergebruikt Materiaal hebben in Nederland.’ Ploegam draagt vooral hands-on bij aan de versnelling van de materiaaltransitie, door in de werken te zoeken naar andere materialen en daarmee dan, zoals Gijs het uitlegt: ‘Dagenlang testjes te gaan zitten doen op de dijk.’ Dat het anders kan en ook moet, daar twijfelen ze niet aan. Of de politieke wind de goede kant op blijft waaien: dat is wel een dingetje. Theo: ‘Als dat de verkeerde kant op gaat, heb ik wel een paar gedemotiveerde mensen rondlopen, ben ik bang.’

Gaan we het halen?

Hamvraag: gaan we de Net Zero doelstellingen halen? Gijs: ‘Bij Ploegam zelf zijn we wat de emissievrije bouwplaats betreft al bijna zo ver. Wij koersen op Net Zero in 2026. We gaan zelfs al een stapje verder, door nu ook schepen emissievrij te maken, zodat het vervoer over water straks ook emissiervrij is en we de waterkwaliteit daarmee niet meer aantasten.’ Theo: ‘De handelingssnelheid van Ploegam is nét een stukje hoger dan de onze. Maar wij hebben weer andere kwaliteiten, zoals een ingenieursafdeling van 120 mensen – met een uitstekende reputatie in de markt. Als die iets roepen en doen, gebeurt er ook écht iets. Wij hebben begin dit jaar onze Op naar Net Zero-strategie geformuleerd waarbij we in 2030 onze uitstoot gehalveerd willen hebben en in 2050 zelfs helemaal naar nul. We hebben door het hele bedrijf collega's die dagelijks werken aan de vertaling hiervan naar de praktijk. Maar we kunnen het gewoonweg niet alleen. Samenwerkingen zoals met Ploegam zijn in deze transitie dus extra waardevol.'

Op naar Net Zero

Dura Vermeer werkt aan een groenere, betere en duurzame toekomst. Elke dag opnieuw. Wij hebben een kraakhelder doel. Nul CO₂-uitstoot vóór 2050. Dit lukt ons niet alleen: met al onze collega’s en iedereen in de keten kunnen we de teller versnellen. Zo gaan we samen ‘Op naar Net Zero’. Meer weten? 

www.opnaarnetzero.nl