Samenwerken volgens Elma van Boxel

De kracht van optimistisch, ontwerpend oplossen.

Wat is het geheim van goed samenwerken en de rol of kracht van ontwerpend onderzoek daarin? Lieuwe Conradie, conceptontwikkelaar van Dura Vermeer’s iD Gebiedsstudio, ging erover in gesprek met Elma van Boxel, mede-oprichter van ontwerpbureau ZUS, als voorbereiding op hun presentatie dinsdag 11 juni op de PROVADA. Elma gelooft eigenlijk wel in maakbaarheid en heeft een immer positieve grondhouding over de oplossingen die we – ontwerpenderwijs – met elkaar kunnen vinden.

Wat doet ZUS?

Eén van de gewaardeerde samenwerkingspartners van Dura Vermeer in nieuwe gebiedsontwikkelingen is het nogal ongewone en vooral ondernemende ontwerperscollectief ZUS: een interdisciplinair ontwerpbureau dat integraal aan ontwerpvraagstukken wil werken en vraagstukken ongevraagd bevraagt met eigen, ontwerpend onderzoek. De vraag van ZUS, hoe Rotterdam van verouderd vastgoed en vastgelopen projecten weer plekken van betekenis kon gaan maken, leverde de stad veel mooie projecten op, waaronder Poppodium Annabel met zijn beroemde discobal, de Dakakker midden in de stad en de Luchtsingel. 

Fascinatie. 

Het klimaatvraagstuk is de nieuwe fascinatie van het ‘familiebedrijf’ van Elma en haar man Kristian (en straks ook dochter Isis, naar alle waarschijnlijkheid) voor het doen van ongevraagd ontwerponderzoek. En dan specifiek de verzilting, de ontvening en de stijgende grondwaterpeilen in de polders rondom Rotterdam. Met grote partners als de TU Delft, Arcadis, IABR, maar ook de waterschappen en andere ontwerpende onderzoekers zoals fluX, wordt gekeken naar wat er opgelost kan en moet worden – en wat daarvoor nodig is. Dat gebeurt vanuit het nieuwe Polderlab van ZUS, op de rand van Pijnacker.

De locatie voelen. 

Wat meteen een fijne kapstok is naar één van de dingen die Elma ziet als een voorwaarde voor fijn samenwerken: de locatie zelf écht doorgronden en ‘voelen’. Dat geldt voor het testlab van ZUS in de stad en voor het nieuwe Polderlab in het groen, maar ook voor bijvoorbeeld de planlocaties in tenders, zien Elma en Lieuwe allebei. Niet meteen aan de slag gaan, maar éérst even allemaal met de voeten in de aarde voelen en snappen wat er gebeurt, wie de ander eigenlijk is en welke fascinaties iedereen meeneemt naar de plek – de ideale kick-off. Elma: ‘We hebben bij tenders de neiging om te snel naar de oplossing te willen gaan.’ Herkenbaar, vindt Lieuwe. ‘We denken soms te snel dat iedereen elkaar toch al kent, en nemen dan niet genoeg de tijd om elkaar echt te leren kennen, de verwachtingen uit te spreken.’

Rust en ruimte 

Nog iets wat we kunnen meenemen naar onze tendertafels en gebiedsontwikkelingen: rust en ruimte. Nemen én geven. Elma vindt dat Dura Vermeer daar in de gewonnen tenders voor WijCK (Pijnacker) en Nieuw Rhijngeest Zuid (Oestgeest) heel goed in is. Wél snel overeenstemming vinden op programma, maar de weg daar naartoe en ook daarna behóórlijk vrijgeven, aan de ontwerpers. We zouden in dat opzicht nog wel kunnen leren van het ongevraagde ontwerponderzoek van ZUS. Elma: ‘Dingen hebben soms tijd nodig om te landen en komen vanzelf wel weer terug. Wij gaan mensen niet onnodig elke week aan tafel vragen, het proces niet forceren. Wel merken we dat er zich op onze testsite en in ons Polderlab, voortdurend nieuwe partners aandienen. Daardoor ligt het onderzoek niet snel stil. Er beweegt altijd wel weer iemand. We hebben ook geen afgebakende eindvisie. Het idee is nooit belangrijker dan het proces, daardoor kun je ook niet vastlopen. Urgentie van de vraag zorgt dat we vanzelf blijven bewegen.’ 

Lange relaties aangaan 

De laatste KPI voor goede samenwerkingen, waar Lieuwe en Elma elkaar vinden: langjarig commitment. Het ‘houden van de plek’ en daar veel voor over hebben: belangrijk voor zowel de ontwikkelaars als ontwerpers. Elma: ‘Voor ons is het heel belangrijk om betrokken te blijven, want juist in ontwerp zit heel veel kracht om iets goed te maken. Bijvoorbeeld als er door bezuinigingen dingen niet kunnen. Of als er nieuwe opgaven bijkomen.’ Lieuwe: ‘Hele fijne, informele plekken ontwerpen, met schijnbaar onzichtbare details: daar heb je een hele lange verwantschap met elkaar voor nodig, dat zie ik óók zo. Voor die verwantschap heb je dan wel een goede chemie nodig, met elkaar. Het is dus heel zinvol, om daarin te blijven investeren, vanuit Dura Vermeer Bouw en Vastgoed. Een goede, transparante en energieke relatie met elkaar is essentieel.’ 

Ons PROVADA programma

Benieuwd geworden naar de presentatie van Elma en Lieuwe tijdens de PROVADA? Kom dan dinsdagochtend om 11:30 langs bij onze stand. Deze is te vinden in hal 12, stand 43. We zien je graag daar!

Of wil je het gehele programma bekijken? Klik dan op onderstaande link. 

lees hier meer