Slimme oplossingen voor klimaatadaptief bouwen

We krijgen in Nederland steeds meer met extreem weer te maken. Lange hitteperiodes worden gevolgd door enorme stortbuien. Hierdoor kunnen kelders en kruipruimtes vollopen, brandpaden en straten blank komen te staan of verzakken. Dick Boelen, directeur Vastgoed bij Dura Vermeer, vertelt hoe we ons al 3 jaar richten op klimaatadaptief bouwen. Hij legt uit hoe we met slimme oplossingen hittestress verminderen en overlast en onderhoud door regenwater voorkomen.

Regenwaterbrievenbus

“De basis is om regenwater niet allemaal ondergronds via het riool maar vooral bovengronds af te voeren. Wij gebruiken daarvoor zogenaamde regenwaterbrievenbussen. Deze vangen via de dakgoot regenwater op en vanuit daar stroomt het in harde goten op straat. We zorgen dat de straten schuin aflopen richting opvangplaatsen zoals een sloot, wadi of een zogenaamde ‘rain garden’. Dit is een betonnen bak gevuld met waterplanten.”

Het belang van groen

“Ook op de percelen van de bewoners zorgen we dat regenwater wordt opgevangen zodat niet alles tegelijk hoeft te worden afgevoerd. Dat doen we bijvoorbeeld met grote grindpakketten in de brandgangen en waterdoorlatende tegels op parkeerplekken. Dat is echter vooral een aanvullende voorziening. Het allerbelangrijkste is natuurlijk voldoende groen om te zorgen dat regenwater in de bodem infiltreert. Groenvoorzieningen vangen niet alleen regenwater op, maar verminderen ook hittestress in de zomermaanden.”

Gratis koeling

“De bewoners van onze gasloze woningen krijgen gratis koeling bij zomerse temperaturen. Dit is namelijk inherent aan het toegepaste laagtemperatuurverwarmingssysteem met een warmtepomp en een bron onder de woning. Daarmee verwarmt de warmtepomp de woning in de winter en koelt deze in de zomer met zo’n vijf a à zes graden. De bewoners vinden dat erg fijn, vooral tijdens warme zomernachten. En ons systeem verbruikt geen grote hoeveelheden energie zoals een airconditioning.”

Groene tuinen

“Voldoende groen is niet alleen belangrijk om regenwater op te vangen en hittestress te verminderen, het vergroot ook de biodiversiteit en maakt de buurt aantrekkelijker. In de wijk Sion in RijswijkBuiten hebben we bijvoorbeeld een vaste groenvoorziening aangelegd met hagen, bomen en grasbermen. Naast openbaar groen zijn we echter ook afhankelijk van de tuinen van de bewoners. Een grote uitdaging voor klimaatadaptief bouwen is dat veel mensen hun tuin volleggen met tegels of kunstgras. Het water kan dan geen kant op.”

Positieve boodschap

“Hoe zorg je dat mensen hun tuinen vergroenen? In bepaalde gemeentes is wel geprobeerd om in de koopovereenkomst op te nemen dat 50% van de tuin niet verhard mag worden. Maar welke ambtenaar gaat dit handhaven door achter de schutting te kijken? Wij proberen mensen juist op een positieve manier te stimuleren. In het project RijswijkBuiten geven we bijvoorbeeld goede voorlichting dat meer groen goed is voor de afwatering, natuurlijke verkoeling, het milieu en de biodiversiteit. We hebben ook tuinontwerpen laten maken met onderhoudsarme planten en deze gratis ter beschikking gesteld.”

De buurt als community

“Naast het contact met de bewoners betrekken we ook de wijkverenigingen en bewonerscommissies actief samen met de gemeente. Op die manier weet je al snel wat gaat werken en kun je bijdragen aan de vorming van een community in de buurt. Dit kan bijdragen aan bijvoorbeeld de organisatie van een buurttuin, moestuinen of gebruik van deelmobiliteit. Ook daar gaan wij meer op inzetten. Deelmobiliteit is niet alleen goed de luchtkwaliteit en de veiligheid in de wijk, maar helpt ook om het aantal parkeerplekken te verminderen. Daardoor is er weer meer plek voor groen.”