Van zorgplicht naar zorgzaam

Vandaag staan we stil bij "Veiligheid in de keten". Mathijs Bakker, Chief Safety Officer bij Dura Vermeer Divisie Infra, deelt in zijn blog zijn visie op dit thema en hoe we er volgens hem samen voor zorgen dat we de veiligheid in de hele keten verbeteren.

Dura Vermeer brengt ieder jaar de veiligheidskrant “Samen Veilig” uit. Ik ben trots op de editie van dit jaar, waarin we het thema “Veiligheid in de keten” centraal zetten. De bouwsector is complex en iedereen draagt zijn steentje bij om de veiligheid in het ontwerp, de realisatie, de exploitatie en het onderhoud te borgen. Samenwerking tussen alle ketenpartners is de enige manier om ervoor te zorgen dat wij allemaal elke dag veilig en gezond naar huis kunnen.

ELKAAR DE ZORGPLICHT OPDRAGEN?

In mijn ogen kan die samenwerking tussen alle ketenpartners nog een stuk beter. Ik zie dat we samenwerking in de keten, met alle goede bedoelingen, contractmatig proberen af te dwingen. Onze overeenkomsten, (raam)contracten en algemene inkoopvoorwaarden staan vol met bepalingen, eisen en verplichtingen. Dit leidt regelmatig tot gedrag waarin ketenpartners niet samen werken aan veiligheid, maar enkel diensten of producten leveren om maar aan de overeenkomst te voldoen. Wat levert het op als we een VGM-plan schrijven voor de opdrachtgever om aan een contracteis te voldoen? Of dat we een toolboxmeeting houden omdat de VCA dit aantoonbaar wil zien? Ik vind dat we daarin stappen kunnen èn moeten zetten.

VAN ZORGPLICHT NAAR ZORGZAAM

We moeten ons verantwoordelijk voelen voor ieders veiligheid en met elkaar in verbinding staan. Van zorgplicht naar echt zorgzaam zijn, daarin maken we het verschil. Met die mentaliteit verandert een toolboxmeeting van een “handtekeninginzamelingsactie”, naar echte interactie en kennisoverdracht. Het verandert een werkplekinspectie van een “maandelijks afvinklijstje” naar een onderzoek of iedereen ’s avonds wel veilig thuiskomt, of het nu medewerkers of omwonenden betreft. Het verandert van veiligheid op papier, naar veiligheid voor elkaar.

ZORGZAAM BINNEN DE FAMILIE

Binnen een familiebedrijf als Dura Vermeer zie ik de verbondenheid en oprechte aandacht voor elkaar. In voor- en tegenspoed. We werken immers met mensen: vaders, moeders, zonen en dochters. En bij ons bedrijf vaak zelfs met vaders èn zonen. Door goede samenwerking en voor elkaar te zorgen komt iedereen, elke dag, weer veilig thuis.

In mijn privéleven is het echt zorgzaam zijn heel zichtbaar. Ik ben vier maanden geleden voor het eerst vader geworden. Ik kan en wil me niet verschuilen achter instructies van het consultatiebureau, goed bedoelde adviezen en de bibliotheek aan hulpboeken (“oei ik groei”). Het enige wat dagelijks telt is dat de kleine op een gezonde manier groeit en gelukkig wordt. Om dat te bereiken is zorgzaamheid, dag in en dag uit, het enige wat echt werkt.

MET DE JUISTE MENTALITEIT JE VERANTWOORDELIJKHEID NEMEN

Maar dan terug naar de bouw. Soms werken we als een familie en met familie, maar we werken ook vaak met ingehuurde collega’s, anderstaligen, voor mensen die we niet kennen in een onbekende schakel in de gehele bouwketen. Hoe zorgzaam zijn we daar dan voor? Er ontstaat nog te vaak een wij-zij mentaliteit. De zorgplicht roept, maar de zorgzaamheid verliest waarde, terwijl ook dat vaders en zonen zijn. Het lijkt soms lastig, zorgzaam zijn voor een onbekende. Maar is zorgzaam zijn voor de collega’s die een andere werkgever hebben dan een utopie? Gelukkig niet.

Ik sprak een jaar geleden een uitvoerder over veiligheid en zijn verantwoordelijkheid. Hij snapt precies waar het om draait: ‘Ik leen alle mensen op mijn bouwplaats acht uur per dag van thuis. Het is mijn verantwoordelijkheid om te zorgen dat zij weer veilig naar hun gezin terug kunnen.’ Het is in mijn ogen precies deze mentaliteit die het verschil maakt. Hij maakt geen verschil tussen wij, zij, ik. Zijn mentaliteit is de sleutel tot samen veilig werken. Dit vind ik echt leiderschap in veiligheid en voorbeeldgedrag. Mijn oproep is daarom aan iedereen, zeker in deze tijd: draag bewust je steentje bij aan de veiligheid in de gehele keten en zorg goed voor elkaar, ook als je elkaar niet goed kent.